Behind the numbers #1: 11,6 procent internationals in Leiden

Veel media, bestuurders, beleidsmedewerkers en anderen zijn dol op cijfers. Bij Blaauwberg zijn we dat ook, maar we weten ook dat een cijfer zonder duiding weinig betekent. In deze reeks gaan we op zoek naar het verhaal achter de cijfers.
Deze keer: “11,6 procent van de inwoners van Leiden is international.”
Welk verhaal zit er achter dit cijfer? Wat kan je met zo’n getal? Is dit goed nieuws of niet? Wat betekent dit voor de stad?
Dat zijn goede vragen, maar ik stel voor eerst wat andere vragen te stellen, die altijd aan de orde zijn om cijfers goed te kunnen duiden.
Drie vragen om cijfers goed te kunnen duiden
Wat is:
- De aard van het cijfer: is dit een absoluut cijfer, een indexcijfer, een percentage of iets anders?
- De bron van het cijfer: waar komt het vandaan? Uit welk jaar? Is het een opiniepeiling of gaat het om feitelijke cijfers? Hoe is het berekend?
- De definitie van de begrippen die het cijfer omschrijven: is er maar één mogelijke uitleg of kun je dat beter even controleren?
In het geval van het aantal internationals in Leiden is duidelijk dat het gaat het om een percentage. Het is gebaseerd op de publieke database van het CBS, Statline*. De peildatum is 1 januari 2022. Het percentage is tot stand gekomen door het aantal (legale) inwoners zonder Nederlandse nationaliteit te delen door het totaal aantal inwoners. Het gaat hier dus niet om tweede- of derdegeneratie migranten of genaturaliseerde migranten, nationaliteit is het bepalende kenmerk. (N.B.: een dubbele nationaliteit is in Nederland maar in enkele gevallen toegestaan en deze mensen worden in de cijfers opgenomen als zijnde Nederlands.)
Dus, volgens het CBS, hadden op 1 januari 2022 per elke 100 inwoners van Leiden 11,6 niet de Nederlands nationaliteit. En dat noemen we “international.”
Vergelijkingen en uitsplitsingen
Dat is mooi, maar zonder context weten we nu eigenlijk nog steeds niet veel. Is 11,6 procent veel of weinig? Meer dan eerst of minder? Hoe zit het in andere steden? Kunnen we die 11,6 procent als één groep beschouwen?
Ten eerste, als we het in Leiden hebben over 11,6 procent van de bevolking, hebben we het (in 2022) over 14.459 mensen. In 2013 was 8,9 procent van de Leidenaren international (10.717 mensen), dus dat is een groei van 2,7 procentpunt in 10 jaar. Dat lijkt een bescheiden groei, maar vergelijk je de grootte van de groep internationals met zichzelf, dan is die in 10 jaar tijd met bijna 35 procent toegenomen. De dip op 1 januari 2021 is zeer waarschijnlijk een gevolg van de coronapandemie.

Hoe zit het in andere kennissteden? Dat is te zien in de volgende grafiek. In alle steden is het aantal internationals toegenomen, maar niet één stad heeft een andere stad “ingehaald”. Wel gaat het hard in Amsterdam, daar heeft inmiddels bijna 1 op de 5 inwoners geen Nederlands paspoort.

Ten derde, iets over de diversiteit binnen de groep internationals. Op dit moment wonen in Leiden mensen afkomstig uit meer dan 32 verschillende landen. Ongeveer de helft van alle internationals heeft één van de acht meest voorkomende nationaliteiten.

De samenstelling van deze groep is echter niet altijd zo geweest. Geen één van de nationaliteiten die nu in de top 3 staan, stond dat in 2002 ook al. In onderstaande grafiek en tabel is de ontwikkeling te zien van de zes nationaliteiten die in 2002, 2012 en 2022 de top 3 uitmaakten. De percentages hebben betrekking op het totaal van internationals, niet het totaal van de hele bevolking.


Er zijn hier twee interessante ontwikkelingen te zien.
1. De groep internationals wordt diverser. De grootste groepen maken een kleiner deel uit van het totaal dan ze twintig jaar geleden deden.
2. De meest voorkomende “soort” international verandert. In 2002 was er vooral sprake van (kinderen van) Marokkaanse en Turkse gastarbeiders, en Britse expats die tijdelijk door hun bedrijf hierheen gestuurd werden. Nu is de grootste groep al een aantal jaar Italianen, naar schatting vooral studenten en kenniswerkers. Dat geldt ook voor de Duitsers. De enorme inhaalslag van Polen heeft te maken met het feit dat daar nu de meeste arbeidsmigranten vandaan komen, al zitten er ook kenniswerkers tussen.
Deze ontwikkelingen hebben gevolgen voor Leiden. De huidige international komt hier meestal vrijwillig naartoe en wil zich hier thuis voelen, iets bijdragen, zich onderdeel voelen van de stad.
Conclusie
Aan de hand van een aantal grafieken heb ik geprobeerd wat context toe te voegen aan het citaat: “11,6 procent van de inwoners van Leiden is international.” Het aantal internationals groeit gestaag, dat doet het in alle kennissteden (met Amsterdam als koploper) en de nationaliteit (en motivatie) van internationals verandert. Nu we het verhaal achter dat cijfer wat uitgepluisd hebben, kunt u verder met de vragen die op het begin geopperd werden. Bent u geïnteresseerd in wat internationalisering betekent voor een stad, of misschien zelfs voor uw eigen werk? Lees dan vooral wat we eerder schreven over het belang van het opnemen van internationalisering in beleid of bekijk het filmpje “Leiden als Hanzestad”. Een tipje van de sluier: wij vinden de internationalisering wél goed nieuws.
Houd de nieuwsbrief in de gaten voor het volgende cijfer in deze reeks!
*Alle data die in dit artikel gebruikt worden zijn afkomstig van het CBS en hebben als peildatum 1 januari 2022.
Gerelateerde artikelen
Behind the numbers #1: 11,6 procent internationals in Leiden
Behind the numbers #1: 11,6 procent internationals in Leiden Veel media, bestuurders, beleidsmedewerkers en anderen zijn dol op cijfers. Bij Blaauwberg zijn we dat ook, maar we weten ook dat een cijfer [...]
Column: Draden over de planeet
Column: Draden over de planeet Een biografische column, deze keer. Over politiek, van Chili naar Groningen, naar Leiden. Met een verrassende twist aan het eind. Toen lang geleden in mijn tienerjaren mijn [...]
Het coalitieakkoord van Rutte IV door de bril van de kennissteden
Het coalitieakkoord van Rutte IV door de bril van de kennissteden We hebben nog nooit een kabinet gehad waarvan je de agenda zo duidelijk aan de namen van de ministersposten kon aflezen: stikstof, [...]
Meer artikelen
“Het dorp” van Wiegersma en Deurne anno 2023
“Het dorp” van Wiegersma en Deurne anno 2023 Door Rob Manders Als groot dorp heeft Deurne een zekere streekfunctie en naamsbekendheid. En het heeft zelfs een aantal landelijke “claims to faim”. [...]
Terugblik: Leidenkunde voor Beheer en SO
Leidenkunde voor Clusters Beheer en Stedelijke Ontwikkeling Gemeente Leiden Door Ute Jansen In het voorjaar van 2023 hadden 65 medewerkers van de clusters Beheer en Stedelijke Ontwikkeling van de Gemeente Leiden de [...]
Een Blaauwberg rapport en het LBSP
Regionaal inzicht en snel schakelen – wat een Blaauwberg rapport kon betekenen voor de ontwikkeling van het Leiden Bio Science Park Door Ute Jansen en Aart van Bochove Het Leidse Science Park [...]
Middenklasse, bubbel of basis?
Middenklasse, bubbel of basis? Ik zit in de kappersstoel. De kapper introduceert een jonge knul, die stage bij hem loopt. De knul wil iets met bitcoins doen en wil mij een cijferopstelling [...]
Behind the numbers #2: gemiddeld 1,49 kinderen per vrouw
Behind the numbers #2: gemiddeld 1,49 kinderen per vrouw Door Fianne de Boer Veel media, bestuurders, beleidsmedewerkers en anderen zijn dol op cijfers. Bij Blaauwberg zijn we dat ook, maar we [...]
Korte film over Turkije
Korte film over Turkije Aart van Bochove maakte onlangs een bijzondere reis naar Turkije, die raakt aan de manier waarop we als bureau naar de wereld kijken. Samen met onze [...]
Neem contact op
Neem contact met ons op via bijgaande contactgegevens. Wij komen spoedig met een reactie.
- 071-524 7500
- 06- 1217 2126 (Rob)
Vestwal 2-4 , 2312 NP Leiden