Column: Waarom al die leergangen?
Door Fianne de Boer en Aart van Bochove
U kunt zich weer inschrijven voor een nieuwe leergang Leidenkunde. Dit is inmiddels echt een begrip geworden in de Leidse regio, maar welke leergangen zijn er nog meer, waar komen ze vandaan, en wat moet je er nou mee?
Leidenkunde is de bekendste van de “plaatskundes”, maar er is ook een programma voor Den haag en er zijn plaatskundes geweest voor de Bollenstreek, Voorschoten, Laren, de binnenstad van Apeldoorn, de arbeidsmarkt van Amsterdam en andere streken en onderwerpen. Daarnaast zijn er leergangen geweest die een combinatie van onderwijs, arbeidsmarkt en regionale economie behandelden en zijn we bezig met het ontwikkelen van een leergang over cijfergebruik in beleid. Sommige leergangen bieden we zelf “vrij” aan, andere geven we op verzoek, met een aan de vraag aangepaste inhoud. Het doel is echter altijd hetzelfde: deelnemers helpen context toe te voegen aan hun omgeving.
De leergangen zijn ontstaan vanuit de observatie dat er vaak dezelfde discussies gevoerd worden. Omdat mensen vaker van baan wisselen, blijft kennis niet hangen op dezelfde plek. En de werkcultuur zorgt voor een kennislacune. Het gaat tegenwoordig om competenties, SMART-doelen en taakgerichte functies, zelfs voor hoger opgeleiden. Bestuurders benutten het talent van hun medewerkers maar ten dele. Ze weten alles van één specifieke casus. Maar casuïstiek staat nooit alleen. De leergangen dragen de context aan. Ze vormen een soort sociologische CSI, een Crime Scene Investigation van een stad, regio, wijk of probleem. Wat is er gaande op een bepaalde plek, met een bepaalde doelgroep, voor een bepaalde openbare functie?
De leergangen van Blaauwberg lossen geen politieke kwesties op. De deelnemers kennen hun eigen werkpraktijk veel beter dan wij, hen daarover adviseren is nonsens. Maar ze komen met contextverrijking en inspiratie wel sterker in hun werk te staan, tot en met de politieke en bestuurlijke agendering van hun werk.
De kennis uit de leergangen voldoet aan tenminste vier criteria: er moet een samenhang zijn, bijvoorbeeld tussen het fysieke en het sociale domein of tussen economie en duurzaamheid; kennis moet plausibel zijn, in de zin van navolgbaar, aansluiten op de actualiteit en herkend worden vanuit de praktijk; kennis moet empirisch gefundeerd zijn – een beleidsbeschouwing zonder cijfers kan niet; en kennis moet historisch opgebouwd zijn – geen enkel verschijnsel bestaat ‘zomaar’. En voor controleerbaarheid en naslag gaat elke leergang van een stevige syllabus vergezeld (zie figuur 1).
Wat een deelnemer vervolgens met deze kennis doet, kan verschillen. Soms is er de realisatie dat deze kennis wellicht in een eerder stadium verworven had moeten worden, soms is er een leereffect dat direct toepasbaar is in iemands werk en soms heb je gewoon een goede boekentip erbij. De leergangen zijn overigens ook geen droge kennisoverdracht, er is ruimte voor discussie, je mag je verzetten. Onze duiding van de cijfers kan fungeren als “krabpaal”. Dus mocht u denken: lijkt me leuk zo’n leergang, maar wat moet ik er mee? Dan vraagt u zich eigenlijk af wat het nut van kennis is, en ook dat is een onderwerp waar we graag over spreken. En mochten kennis, reflectie en discussie nog niet genoeg reden zijn om eens aan te sluiten, weet dan dat ook het ruime aanbod aan fruit en koekjes door eerdere deelnemers zeer gewaardeerd werd.
Binnenhof en Hofvijver in vogelvlucht, rond 1400 geschetst door rijksbouwmeester C.H. Peters
Hagenaars wonen op het zand, Hagenezen op het veen. Lang geleden, in 1250, waren er nog geen Hagenezen: Den Haag is op een zandrug ontstaan, rondom het duinmeertje dat we nu kennen als de Hofvijver. De Hagenaar van 1250 wist bijna niets van de wereld. Hij wist waarschijnlijk zelfs niet wat voor jaartal het was. Maar hij had een redelijk goed beeld van zijn eigen toekomst: hij zou gezel worden bij een meester, trouwen, jaarfeesten vieren, reuma krijgen en zijn zoon zou (ook) aan het Binnenhofcomplex bouwen. De Hagenaar van 2020 weet een miljoen maal meer van de wereld maar heeft geen idee hoe zijn eigen leven er uit zal zien. Zelfs niet over vier jaar. Eigenlijk weet hij alleen zeker dat hij tot op hoge leeftijd in november naar Sinterklaas kan gaan kijken en dat er weer een nieuwe restauratie van het Binnenhofcomplex zal komen. De informatieparadox – veel kennis maar weinig houvast – is het thema van deze leergang: grond onder de voeten vinden om Den Haag goed te kunnen dienen.
Figuur 1: Introductie bij onze syllabus Den Haagkunde
Meer artikelen
Mevrouw Kuiper stemt tot nadenken
Mevrouw Kuiper stemt tot nadenken Mijn moeder bracht haar laatste jaren door in een zorgcentrum. Zo’n klassiek bejaardenoord: een op z’n kant gezette sigarendoos, kleine studio’s aan lange gangen, een recreatiezaal als [...]
Het verschil tussen aso en adel
Het verschil tussen aso en adel - het verbindend vermogen van een lokale elite Journalist Gertjan van Schoonhoven had een ‘long read’ over Wassenaar in het zomernummer van EW (voorheen Elsevier). Hij citeerde [...]
Column Ondernemersfonds #4: Participatie
Column Ondernemersfonds #4: Participatie en de kunst van het loslaten Het Ondernemersfonds. Het concept is aan onze tekentafel ontstaan. We hebben tientallen fondsen in de startfase mogen begeleiden. En we staan vele [...]
Hoe Blaauwberg de internationale studenten redde
Hoe Blaauwberg de internationale studenten redde Ik doe al jaren vrijwilligerswerk voor de Orientation Week Leiden (OWL), de introductieweek van de universiteit Leiden voor internationale studenten. Sinds ik niet meer studeer, heb [...]
Lerende netwerken 1: De Basics
Lerende netwerken - een bijzondere vorm van samenwerking | Deel 1: de basics Breng mensen samen, deel ervaringen, en leer samen! Het werken in lerende netwerken is een beproefde methode voor competentieontwikkeling [...]
Colomn Ondernemersfonds #3: betekenis van draagvlak
Column Ondernemersfonds #3: Betekenis van draagvlak Het Ondernemersfonds. Het concept is aan onze tekentafel ontstaan. We hebben tientallen fondsen in de startfase mogen begeleiden. En we staan vele bestaande fondsen bij in ambities [...]
Neem contact op
Neem contact met ons op via bijgaande contactgegevens. Wij komen spoedig met een reactie.
- 071-524 7500
- 06- 1217 2126 (Rob)
Vestwal 2-4 , 2312 NP Leiden