Het vijfde type van onze typologie middelgrote gemeenten: de new town. Op rijafstand van de 'oude steden' bevinden zich een aantal geplande steden met aandacht voor wooncomfort, ruimte, groen, zichtlijnen en voorzieningen onder handbereik. Deze 'new towns' zijn nu aan het vergrijzen en het werk verplaatst zich naar de steden. Zijn er opvolgers voor de vergrijzende populatie?

Het vierde type van onze typologie middelgrote gemeenten. In onze ruimtelijke planning is het concept van de functiescheiding zeer sterk verwerkt. Wonen doet men in woonwijken. En werken op de bedrijventerreinen en kantoorparken. Zo zijn in de periferie van de steden een serie 'economische satellieten' gepland en ontwikkeld. Een kleine gemeenschap met daaromheen een fors werkterrein.

Het derde type van onze typologie middelgrote gemeenten. De voorsteden zijn groot geworden tijdens de 'stedelijke crisis', met de instroom van middenklasse gezinnen. Nu is de situatie anders. De motorische kracht van de steden druppelt slechts gedeeltelijk door over de stadsgrenzen. De voorsteden zullen op zoek moeten naar nieuwe en extra's functies binnen het stedelijk systeem.

Het derde type van onze typologie middelgrote gemeenten. Door hechte samenwerking hebben diverse dorpen rondom de steden de heftigste effecten van vergrijzing en krimp weten te voorkomen. Maar de toegang tot de dorpen voor nieuwe generaties bewoners is beperkt. Kunnen de dorpen zichzelf van het slot halen, met behoud van haar groene waarden?

Het eerste type van onze typologie van middelgrote gemeenten: frozen towns. Het begrip 'frozen town' komt uit Groot-Brittanië, daarmee worden villages en hamlets bedoeld die lijken te bevriezen in de tijd. In Nederland zien we ze ook. Dorpen waar het op zich nog goed gaat, maar waar de dynamiek langzaam wegsijpelt. Het surplus aan stedelijke dynamiek op gecontroleerde wijze naar binnen halen is één van de opgaven voor frozen towns.