Met alle economische groei die diverse regio’s doormaken, moet er ook oog zijn voor de meer kwetsbare populatie; de onderkant van de arbeidsmarkt. In de Arbeidsmarkt Quickscan van de Leidse regio besteden we aandacht aan deze regionale opgave.  

Een aantal highlights van dit specifieke hoofdstuk uit de Quickscan:

• de interregionale verschillen in grootte van de kwetsbare populatie kunnen enorm zijn; landelijke koploper Heerlen zit op 23% van de beroepsbevolking, de Leidse regio ‘slechts’ op 6 tot 8 procent

• Het merkwaardige is dat er in het spreidingspatroon van de arbeidsongeschiktheid een hoge mate van stabiliteit te herkennen is. In oude industrie- of mijnsteden als Enschede, Maastricht, Heerlen, Sittard-Geleen, Emmen en Almelo is de arbeidsongeschiktheid nog steeds zeer hoog, terwijl de generatie die in de jaren tachtig de regeling instroomde, allang het veld heeft geruimd. In Leiden is de arbeidsongeschiktheid nooit hoog geweest, ook niet toen er in diezelfde jaren tachtig talloze laaggeschoolden op de markt kwamen. Er zijn dus patronen gevestigd die stabiel bleken, terwijl er in de samenstelling van de populatie in die decennia van alles veranderde. De opkomst van nieuwe groepen – zoals de vroeggeborenen die dankzij de steeds beter wordende perinatale zorg in leven zijn gebleven maar wel afhankelijk blijken te zijn van een vorm van inkomensondersteuning – heeft dat regionale patroon niet kunnen wijzigen. De hardnekkigheid van de regionale spreiding is een van de raadsels waarmee de arbeidsongeschiktheid omringd is.

• Het rijksbeleid zet in op vergaande integratie van arbeidsgehandicapten in het reguliere werkproces. Dat beleid krijgt vorm in de Participatiewet. Die wet is de opvolger van de wet werk en bijstand, de wet op de sociale werkvoorziening en de wet voor jonggehandicapten. In de naam van de wet ligt de pretentie besloten: er is voor iedereen plaats op de markt, mits met goede ondersteuning. De wet bevat een instrumentarium voor plaatsing en loonkostentegemoetkomingen van arbeidsgehandicapten in het reguliere bedrijfsleven. De vraag is: klopt de pretentie van participatie van arbeidsgehandicapten met de huidige context van de bedrijven? Bedrijven komen en gaan. Over tien jaar zullen bedrijven een leidende rol spelen die nu nog niet eens bestaan. De ‘urban professional’ houdt het hoog competitieve leven vol door voortdurend aan zijn talent te werken. En de onzekerheid past hem ook als levensstijl: hij wil geen standaard loondienstomgeving. Er moeten avontuur en autonomie zijn in het leven, ook in het werk. Is het realistisch om te veronderstellen dat er in zo’n economie ruimte is voor en vraag naar mensen die begeleiding, stabiliteit en ondersteuning nodig hebben?

Lees het volledige hoofdstuk in de Arbeidsmarkt Quickscan.