Een belangrijk deel van het sub-urbane landschap in ons land is getekend door stedenbouwkundige functiescheiding. Het idee dat wonen en werken strikt uit elkaar moeten worden gehaald. Wonen doet men in woonwijken. En werken op bedrijventerreinen en in kantorenparken.

In de periferie van de steden zijn zo een serie economische satellieten gepland en ontwikkeld. Een kleine gemeenschap met daaromheen veelal een fors werkterrein. Wat gaat er met deze plekken gebeuren in het licht van de ‘trek naar de stad’ van zowel banen, bedrijven als jonge mensen?

Karakteristieken van de economische satelliet:

• Groot – al dan niet verspreid – economisch complex in de periferie van de stad, met een zekere toeleverende functie voor het stedelijk systeem (bouw, maak- en procesindustrie, administratief werk, logistiek, et cetera)
• Dat economisch complex heeft regionale betekenis, stevige pendelrelaties met omliggende gemeenten en nabije steden, bepekte interactie met lokale omgeving, bedreiging van ‘footloose’ bedrijvigheid, kleine resterende dorpseconomie om op terug te vallen
• Grote impact van de crisis, bedrijven en sectoren staan onder druk door automatisering, robotisering en tekort aan (hoog)geschoold personeel, leegstand en verwaarlozing dreigt, of groot ruimtebeslag (logistieke ‘dozen’) met beperkte economische betekenis
• Relatief stille woonwijken rondom economisch complex, populatie met hoge arbeidsmoraliteit (tweeverdieners, lagere middenklasse), gestage vergrijzing, vertrek jongeren en kenniswerkers

Voorbeeldgemeenten

Barendrecht | Duiven | Vianen | Diemen | Best
Beek (L.) | Deurne | Bladel| Rijswijk | Zoeterwoude

Uitdagingen en valkuilen

We komen tot de volgende uitdagingen voor de voorstad:

• Complete gemeenschap worden: meer diversiteit aan woonmilieus, integratie van ‘stadse’ voorzieningen (cultuur, kennis, start-ups), omarmen van suburbaan of ‘groot dorps’ karakter
  
• Opheffen barrière tussen wonen en werken. ‘Urban living’, studentenhuisvesting en andere woonvormen op werkterreinen, ateliers, broedplaatsen en bedrijvigheid in woonwijken
• Toewerken naar verdichting op werkterrein, zowel ruimtelijk als in termen van banendichtheid en kennisintensiteit, lokken innovatieve bedrijvigheid door bieden experimenteerruimte

• Afwenden van groot ruimtebeslag opgelegd door externe partijen met beperkte lokaal economische betekenis, ontwikkeling eigen visie op toekomst economisch complex